Nerwica – jak ją rozpoznać?

Jak zdiagnozować nerwicę?

Jak zaznaczyłem w artykule “Nerwica-ABC dla nieprofesjonalisty” nie wolno pochopnie klasyfikować, ani etykietować siebie i innych jako “mających nerwicę”. Diagnozy może dokonać psychiatra, psychoterapeuta, lub psycholog kliniczny. Ważne w diagnozie jest stwierdzenie u pacjenta występowania tzw. objawów osiowych, czyli podstawowych.

Podstawowe objawy nerwicy:

Lęk i niepokój (czasem paniczny) oraz obronna agresywność wobec siebie i innych:

• narastające obawy, napięcie, ostrożność, lęki konkretne i uogólnione, o różnym nasileniu aż do paniki,
• lękowe, egocentryczne interpretacje różnych sytuacji i zachowań innych ludzi, nieufność w stosunkach z ludźmi, obronne atakowanie innych i siebie jako przyczyn lęku,
• ogólna postawa raczej “od” życia, a nie “do” życia, niepewność , smutek, wahania i trudności w podejmowaniu decyzji.

 “Neurotyczne poczucie winy” – stałe uogólnione wrażenie “bycia gorszym”, co pociąga za sobą:

• potrzebę negatywnego oceniania, oskarżania, karania siebie i innych,
• poczucie bycia krzywdzonym, atakowanym i zagrożonym przez innych,
• konieczność uzasadniania, tłumaczenia się, usprawiedliwiania, wyjaśniania.

 Zaburzenia wegetatywne i psychosomatyczne – “z ciała”:

• na przykład zaburzenia trawienia, uporczywe bóle głowy, brzucha, bezsenność, zaburzenia pracy poszczególnych organów i narządów, różne dysfunkcje seksualne,
• zaburzenia dynamiki życiowej o typie depresyjnym, przewrażliwienie na bodźce i wrażenie wyczerpania sił organizmu, wrażenie ogólnego rozregulowania i rozstroju nerwowego, rozbicia wewnętrznego, fizycznego, przemęczenia.

Błędne koło nasilających się objawów

• w agorafobii rezygnacja z wyjścia z domu chwilowo obniża lęk i sprawia ulgę, ale w dłuższej perspektywie pogłębia go i nasila, gdy osoba z agorafobią z narastającym napięciem myśli o nieuchronnym w końcu wyjściu na zewnątrz,
• w nerwicy natręctw np. narastające egocentryczne, natrętne skojarzenia i myśli powodujące nasilające się obsesyjnie zachowania oraz działania, które z kolei nasilają te natrętne lękowe skojarzenia i myśli, jest to typowe choćby w tzw. nerwicach czystościowych (związanych z myciem i sprzątaniem): gorączkowe, coraz częstsze mycie rąk wiele razy dziennie z obawy przed brudem, przesadna pedanteria w sprzątaniu domu; tylko chwilowo łagodzi lęk przed brudem, który wraca po chwili ze zdwojoną siłą, co zmusza do kolejnych coraz bardziej drobiazgowych zabiegów higienicznych itd. Zwłaszcza ten ostatni czwarty objaw “błędnego koła” ma ważne znaczenie diagnostyczne.

Trzeba bowiem odróżnić nerwicę jako względnie trwałe zaburzenie, od nawet przedłużających się, ale jednak sytuacyjnych reakcji typu nerwicowego w sytuacjach przeciążenia, zagrożenia, pozbawienia i poważnych trudności życiowych, gdy frustracja i stres nie pozwalają na szybkie odzyskanie równowagi oraz spokoju wewnętrznego.

Sensity

Sensity.pl to poradnia psychologiczna, której misją jest pomoc rodzinom w pokonywaniu kryzysów, ze szczególnym uwzględnieniem pracy z parami i małżeństwami, które znajdują się w sytuacji około rozwodowej. Sensity.pl nie mediuje rozwodów, zawsze walczymy o uratowanie związku i rodziny.

Umów online spotkanie z terapeutą