Problem bezsenności w depresji
Sen obok diety oraz aktywności fizycznej należy do tych obszarów, które istotnie wpływają na jakość funkcjonowania każdego człowieka.
Sen jest naturalnym procesem, w którym organizm wypoczywa, następuje odbudowa, wzrost komórek oraz tkanek organizmu. Od jakości tego procesu będzie zależało ogólne funkcjonowanie jednostki, jakość przebiegających procesów poznawczych czy ogólnego jej dobrostanu.
Sen jest niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Jest fundamentem w budowaniu zdrowia somatycznego, jak i psychicznego każdej jednostki.
Dlatego w tym artykule przybliżę bardziej problem bezsenności w depresji. Zapraszam do dalszej lektury.
Zaburzenia snu, czy bezsenność?
Zaburzenie snu określamy bezsennością. Bezsenność może być przygodna, czyli krótkotrwała wówczas trwa od kilku dni do 4 tygodni, oraz przewlekła, której objawy utrzymują się ponad 4 tygodnie.
Aktualnie szacuje się, że około 30-50% populacji cierpi na zaburzenia snu. Ważne jest rozpoznanie przyczyn i zrozumienie źródła trudności w zakresie snu, aby móc podjąć właściwe metody leczenia zaburzenia bezsenności.
Co wpływa na bezsenność?
Czynniki, które generują zaburzenia snu to m.in.:
- Czas snu – należy rozpoznać, czy czas snu jest wystarczający do regenerowania sił. Osoba dorosła powinna spać około 8 godzin na dobę.
- Alkohol – należy pamiętać, iż alkohol o ile ułatwia zasypianie, wpływa negatywnie na jakość snu.
- Dieta – istotne jest, o której godzinie spożywany ostatni posiłek, z czego się składa; potrawy ciężkostrawne będą utrudniać spokojny sen.
- Aktywność fizyczna – brak aktywności fizycznej, brak fizycznego zmęczenia może utrudniać zasypianie.
- Drzemki – nie powinny trwać dłużej niż 20-30 minut i nie powinny się odbywać późnym popołudniem.
- Regularność – w zakresie rytmu snu i czuwania; ważne jest przestrzeganie stałych godzin snu. Regularność będzie wpływać na jakość snu.
- Sypialnia – w jaki sposób jest urządzona, jaka jest temperatura w pomieszczeniu, jakie zapachy występują, np. silny zapach odświeżacza, albo silny zapach roślin może istotnie utrudniać zasypianie, czy w ogóle sen.
- Czas przed snem – wieczorne aktywności winny być wyciszające, spokojne. Aktywności, które pobudzają i są intensywne będą utrudniać zasypianie.
- Łóżko – powinno kojarzyć się ze spaniem, czyli odpoczynkiem. Takie czynności jak: jedzenie, oglądanie filmów, prowadzenie rozmów telefonicznych powinny się odbywać poza łóżkiem.
- Korzystanie z urządzeń elektronicznych – telefony, smartfony i inne urządzenia emitują niebieskie światło, co powoduje mniejszą produkcję melatoniny – naturalną substancję, która pozwala na sen.
- Lampki nocne – silne światło lampki podczas nocnego wstawania, np. do toalety może również wybudzać. Warto zadbać o bardziej dyskretne światło.
Zaburzenia snu są źródłem cierpienia i dyskomfortu. Istotnie wpływają na jakość funkcjonowania człowieka w różnych obszarach życia, m.in. w kontakcie z sobą samym, pełnienia ról życiowych oraz relacjach z innymi ludźmi. Problemy ze snem często są traktowane jako objaw somatyczny, podobnie jak bóle czy inne objawy somatyczne. Towarzyszy często przekonanie, że ten objaw łatwo leczyć, dlatego często pacjent z zaburzeniami snu trafia do gabinetu specjalisty.
Bezsenność w depresji
Ważne, aby pamiętać, iż zaburzenia snu mogą wskazywać na rozwijający się epizod depresji. Wówczas równolegle obserwujemy m.in.: obniżony nastrój, trudności w motywacji oraz działaniu, odczucie zniechęcenia, myśli rezygnacyjne, trudności w przeżywaniu radości czy satysfakcji. Występują również zaburzenia w sferze popędowej (spadek wagi, spadek zainteresowania sprawami płci i seksu).
W 85% zaburzenia snu będą miały obraz kliniczny bezsenności, w 15% nadmiernej senności. W przypadku nadmiernej senności osoba przesypia wiele godzin, więcej niż dotychczas, „ucieka w sen”, pomimo wielu przespanych godzin wciąż odczuwa zmęczenie, brak energii i obniżony nastrój. Sen staje się sposobem regulowania emocji i unikaniem przeżywania dyskomfortu.
W przypadku bezsenności – problemy ze snem rozpoznajemy jako zaburzenia i wówczas mówimy o tzw. triadzie objawowej:
- brak snu (tzw. bezsenność),
- cierpienie wynikające z braku snu,
- zła jakość codziennego funkcjonowania życiowego.
W przebiegu depresji bezsenność będziemy rozumieć jako objaw. Wówczas charakterystyczny jest:
- kłopot z zasypianiem;
- wybudzaniem się co 1-2 godziny nad ranem i trudnością ponownego zaśnięcia;
- sen złej jakości (np. wybudzanie w nocy, wybudzanie się kilka godzin przed wstaniem).
Bez wątpienia objaw bezsenności będzie również źródłem cierpienia oraz będzie wpływał na jakość życia. Nieprzespanej nocy bardzo często towarzyszą ruminacje (rozpamiętywanie w myślach swoich problemów, z tendencją obwiniania siebie samego za ich powstanie, czy utrzymywanie się oraz wzmacnianie problemu).
Zmęczenie fizyczne, oraz obciążenie psychiczne będzie wzmacniać triadę depresji:
- negatywne myśli na temat siebie samego („To dlatego, że jestem beznadziejna”, „Do niczego się nie nadaję”);
- negatywny objaw otaczającej rzeczywistości („Nic mnie nie cieszy”, „Życie jest przykre”);
- negatywny obraz przyszłości („Nic, nigdy się nie zmieni”, „To nie ma sensu”).
W ten sposób objawy będą się nasilały i samopoczucie będzie się pogarszać. I zagrażać nie tylko zdrowiu ale i życiu!
Gdzie szukać pomocy?
W przypadku rozpoznania objawów bezsenności należy podjąć kontakt ze specjalistą, aby poszukać właściwej drogi leczenia bezsenności. W przypadku depresji konsultacja z lekarzem psychiatrą pozwala na włączenie leków antydepresyjnych. Równolegle podjęcie terapii poznawczo-behawioralnej, jako skutecznego sposobu leczenia depresji, pozwala na odzyskanie dobrego fizycznego samopoczucia, energii oraz nastroju.
Dodaj komentarz
Chcesz się przyłączyć do dyskusji?Feel free to contribute!