Lekomania – jakie są objawy i kiedy podjąć leczenie?
Lekomania jest uzależnieniem, które w obecnych czasach coraz szybciej się rozwija. Dlatego też nie należy bagatelizować tego problemu, ponieważ uzależnienie od leków jest tak samo niebezpieczne jak uzależnienie od alkoholu czy narkotyków. W artykule dowiesz się, po czym rozpoznać uzależnienie od leków i jakie podjąć leczenie.
Co to jest lekomania?
Lekomania bądź lekozależność to inaczej uzależnienie od leków. Jest to stan spowodowany dłuższym stosowaniem leku(ów) o właściwościach uzależniających.
Niestety, zjawisko lekomanii jest coraz bardziej powszechne. Wpływ na to ma łatwa dostępność do leków, jak również uleganie reklamom. Reklamy działają między innymi na naszą sferę emocjonalną poprzez silne związanie odbiorcy z produktem. Mówiąc w skrócie – jeżeli w reklamie widzimy szybkie, pozytywne działanie danego leku (np. przeciwbólowego), a my właśnie zmagamy się z przewlekłym bólem głowy, możemy identyfikować się z sytuacją zaistniałą w komunikacie. Wzbudzają się wtedy pozytywne emocje, które są przenoszone na produkt. Wiele leków, jak na przykład przeciwbólowe, jest dostępna niemal w każdym sklepie czy na stacjach benzynowych, przez co kupujący łatwiej podejmują decyzję o samoleczeniu, niż o wizycie u lekarza specjalisty.
Od jakich leków można się uzależnić?
Jak pokazują badania, leki od których można się najszybciej uzależnić, możemy podzielić na trzy główne grupy:
- nasenne i uspokajające – najczęściej z grupy benzodiazepin i barbituranów;
- przeciwbólowe – ogólnie dostępne, bez recepty;
- dopingujące i euforyzujące.
Kiedy branie leków zaczyna być problemem?
Lekomania często bywa trudna do zdiagnozowania. Chorzy mogą wypierać fakt, że nie radzą sobie z zażywaniem danego leku, natomiast ich bliscy mogą nie dostrzegać problemu.
Uzależnienie od leków częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Ma to związek z radzeniem sobie za pomocą leków z innymi dolegliwościami (jak np. zaburzenia emocjonalne, nierozwiązane problemy z okresu dzieciństwa). W grupie ryzyka są przede wszystkim młode kobiety, prowadzące szybki i intensywny tryb życia, które dążą do realizacji własnych marzeń i osiągają sukcesy na polu zawodowym. Ale okazuje się, że również kobiety dojrzałe chętnie stosują tabletki przeciwbólowe. Często zapominając, że może to skończyć się groźnym dla zdrowia uzależnieniem.
Poza tym częste jest współwystępowanie lekomanii z różnego rodzaju problemami psychicznymi (np. zaburzenia lękowe, depresja) oraz uzależnieniami od innych substancji psychoaktywnych.
Osoby uzależnione od alkoholu są bardziej narażone na uzależnienie się od leków. Mogą sięgać po środki nasenne czy uspokajające. Odkrywają wtedy zbawienny wpływ tych leków na stan odczuwanego głodu alkoholowego. Zamieniają oni alkohol na leki lub też używają zamiennie. Zdarza się również łączenie obu tych substancji dla lepszego efektu upojenia.
Z kolei osoby zażywające tylko leki, czyli tzw. czyści lekomani sięgają głównie po leki z grupy benzodiazepin. Zażywają te leki w przebiegu leczenia zaburzeń lękowych i depresji. Zaczynają odkrywać ulgę jaką przynoszą im leki, zwiększają więc dawki by uciec od „świata bez lęku”. Wówczas nadmierne stosowanie leku staje się sposobem na zniwelowanie przykrych odczuć związanych z lękiem. Może się tak dziać, jeśli przyjmowanie leku będzie odbywało się poza kontrolą lekarza psychiatry, na przykład poprzez samowolne zwiększanie dawki przepisanego leku.
Lekomania – objawy
Czerwona lampka powinna zaświecić się nam, kiedy zaobserwujemy następujące objawy:
- przyjmowanie coraz większych dawek leku;
- nadmierne skupienie na zdobywaniu leku;
- przedłużanie przyjmowania leku po zakończonej terapii;
- objawy abstynencyjne (jak drażliwość, poddenerwowanie, również obojętność, wycofanie, brak apetytu, zawroty głowy, problemy ze snem, zmiany nastroju);
- wizyty u wielu lekarzy, aby uzyskać recepty z kilku miejsc;
- zażywanie leków mimo przeciwwskazań medycznych;
- gromadzenie zapasów potrzebnych leków.
Uzależnienie od leków – leczenie
Mam problem z zażywaniem leków – czy mogę coś z tym zrobić? Odpowiedź brzmi – TAK! Nie należy czekać, trzeba działać od razu. Im szybciej ten problem ujrzy światło dzienne, tym lepiej. Uzależnienie od leków leczy się długo i nie jest to łatwe. Wymaga przede wszystkim otoczenia opieką chorego zarówno przez specjalistów, jak i najbliższych z jego otoczenia.
Pierwszym krokiem powinna być wizyta u lekarza psychiatry. Decyduje on, czy wystarczy podjęcie leczenia np. poprzez zmniejszanie dawek leków/wprowadzanie zastępczych, czy też potrzebna jest detoksykacja w specjalistycznym ośrodku.
Kolejnym krokiem jest zgłoszenie się na psychoterapię indywidualną lub grupową. Musi nastąpić tutaj rozpoznanie, czy oprócz nadużywania przyjmowania leków, osoba zmaga się także z zaburzeniami psychicznymi. W pierwszej kolejności kierowana pomoc skupiona jest na nauce radzenia sobie z trudnymi sytuacjami, nauczeniem utrzymywania abstynencji, aby nie wrócić do nałogu. Następnie można zająć się problemami, które były przykrywane zażywaniem leków.
Dodam, iż dla osób uzależnionych od leków ważne jest wsparcie ze strony najbliższych, jak również kontrola. Sprawdza się tutaj zasada: kochaj, ale sprawdzaj. Jest to niezmiernie ważne w przebiegu leczenia uzależnienia od leków.
Dodaj komentarz
Chcesz się przyłączyć do dyskusji?Feel free to contribute!