Depresja na emigracji oraz po powrocie do Polski

Przeprowadzka do innego kraju to poważna zmiana w życiu. Po przybyciu do nowego kraju każdy imigrant przechodzi proces adaptacyjny, podczas którego wewnętrznie przetwarza efekty zmiany. Ludzie radzą sobie ze zmianami w indywidualny sposób, na który wpływają wczesne doświadczenia z dzieciństwa, traumatyczne doświadczenia, płeć, wiek, wykształcenie, pochodzenie etniczne i wyznaniowe, kultura w kraju ojczystym, przyczyny przeprowadzki, postawy tubylców wobec imigrantów, a także obecność lub brak wsparcia społecznego. Istnieje wiele różnych przyczyn imigracji.

Emigrując zwykle chcemy w jakiś sposób poprawić swoje życie. Możemy przenieść się do innego kraju, aby uczyć się, aby zapewnić lepszą przyszłość dla całej rodziny lub po prostu rozwinąć skrzydła w nowym środowisku. Niezależnie od tego, dlaczego się przeprowadzamy, każdy musi opuścić coś, gdy wyjeżdża i wszyscy przechodzą proces dostosowywania się do nowej sytuacji. Dla niektórych zmiana może być bezbolesna, inspirująca i pełna pozytywnej ciekawości, podczas gdy dla innych może to trwać latami i być bardzo trudne. Stres wyrażony jako lęk i presja jest naturalną odpowiedzią na zmianę kultury i otoczenia. Wszystko może czasami wydawać się dziwne i trudne.

Proces imigracyjny

Pierwszy stres – wyjazd

Jednym z pierwszych bardziej stresujących momentów jest pakowanie się. Decyzja, co wziąć, co wysłać, co sprzedać, rozdać lub wyrzucić, może być powolnym i bolesnym zadaniem. Wysyłka jest droga, więc wiele osób decyduje się pozostawić rzeczy i dokupić w nowym kraju. Budżety mogą jednak ograniczyć zakupy w nowym miejscu, co oznacza, że nowi migranci często mają znacznie mniej zasobów niż w domu. Pozostawienie ukochanych przedmiotów może być smutnym doświadczeniem zarówno dla dorosłych, jak i dla dzieci.

Pożegnanie z bliskimi

Często najtrudniejszą rzeczą dla nowych migrantów jest utrata rodziny i przyjaciół. Może to spowodować ogromną tęsknotę, która jest bardzo trudna i stanowi też podstawę do ryzyka wystąpienia depresji na emigracji. Połączenia telefoniczne i internetowe mogą zmniejszyć ból, ale nie mogą odtworzyć fizyczności dotyku i zapachu bliskich.

Entuzjastyczne początki

Przybycie do nowego kraju to często pozytywny i pełen nadziei okres. Różnice kulturowe nie przeszkadzają, ale raczej fascynują. Podniecenie, ulga i wdzięczność są powszechnymi odczuciami na tym etapie. Przybysz ma zazwyczaj duże nadzieje i oczekiwania oraz mocno wierzy, na przykład, że nauczy się języka i znajdzie pracę. Zwykle ma też dużo energii, aby uporządkować rzeczy. Oczekiwania i nadzieje mogą być w pewnym sensie nierealistyczne. Może się wydawać, że w nowym kraju nie ma problemów. Dzieje się tak dlatego, że pojawia się skłonność do zaprzeczania trudnościom lub po prostu przymykania oczu. Następuje szukanie potwierdzenia w swoim środowisku, że odejście było właściwym wyborem.

Nowe mieszkanie, język, kultura, jedzenie…

Niektórzy przeprowadzając się mają więcej szczęścia i na początek zatrzymują się u rodziny lub przyjaciół. Może być trudno wynająć mieszkanie bez pracy. I chociaż życie na początek z bliskimi, którzy odnaleźli się już w nowym kraju może być bardzo pomocne, to jednak wiąże się często ze spaniem na podłodze lub na kanapie w salonie, nie mając swojego przysłowiowego kąta.

Bariera językowa to kolejny stresor. Problemy językowe mogą powodować przeszkody w integracji społecznej, zawodowej, zwiększać stres, zmniejszać poczucie własnej wartości, zmniejszać pewność siebie, a przez to przyczyniać się do większej izolacji społecznej.

Różnice kulturowe mogą mieć ogromny wpływ na imigrantów. Może się okazać, że ich dotychczasowe zwyczaje są zupełnie nieakceptowalne w nowym miejscu, co powoduje spore zamieszanie i stres. Następuje dylemat czy mam się dostosować do panujących zwyczajów czy być wiernym swojej pokoleniowej tradycji.

Nowy rynek pracy

Jednym z najtrudniejszych aspektów imigracji jest znalezienie pracy. Kwalifikacje są często trudne do przeniesienia na nowy rynek pracy, więc ludzie z wysokimi kwalifikacjami i wieloletnim doświadczeniem mogą znaleźć się w trudnym dylemacie zaangażowania się w pracę daleko poniżej ich kwalifikacji. Mogą być zmuszeni do sprzątania toalet lub kierowania taksówkami, aby wyżywić swoje rodziny.

Wraz z utratą prestiżu może dojść do obniżenia dochodów. Kiedy ludzie decydują się na emigrację do kraju o wysokim PKB, często kojarzą go z wysokimi zarobkami nawet dla stanowisk najniższego szczebla. Jednocześnie nie zdają sobie sprawy z tego, że koszty utrzymania mogą być również proporcjonalnie wysokie.

Konflikt między nadziejami a możliwościami

Postawy wobec nowego kraju stają się bardziej realistyczne po pewnym czasie: zaczynamy zauważać problemy. Uzyskanie dostępu do wykształcenia lub znalezienia pracy może okazać się trudne. Wspominamy z rozrzewnieniem kraj ojczysty. Na tym etapie zwykle pojawia się obniżony nastrój, może także dolegliwości somatyczne, czyli różne choroby. Uczucia samotności i rozczarowania są powszechne. Zaczynamy sobie zadawać pytanie o sens przyjazdu do nowego kraju.

Silne emocje

Niepewność co do przyszłości i brak rutyny powoduje wiele stresu. Skupienie się na nowej sytuacji wymaga dużej siły i energii. Jednocześnie próbujemy budować nowe relacje, aby zapełnić lukę po starych przyjaźniach i rodzinie. Imigranci mogą nie być w stanie znaleźć odpowiedniej pracy od razu, mogą wystąpić trudności finansowe, poczucie gorszości i osamotnienia. Zwykle wywołuje to silne negatywne emocje, które mogą przerodzić się w depresję na emigracji.

Depresja na emigracji – objawy

Poniżej znajduje się lista kontrolna. Obejmuje ona najczęstsze myśli jakie pojawiają się u osób w depresji. Oczywiście to, że pojawia się jedna lub dwie z listy nie oznacza, że diagnozujemy depresję. Jednak im więcej z poniższych myśli zgadza się z aktualnym samopoczuciem – jest to sygnał, że warto się tym zainteresować i zastanowić czy nie powinienem udać się do specjalisty po pomoc.

• Sytuacja jest dla mnie coraz gorsza.
• Myślę, że jestem bezwartościowy i nie widzę sensu w życiu.
• Ostatnio stałem się niezdecydowany i nie mogę podejmować decyzji.
• Nie czuję się wart życia.
• Nie mogę wymyślić niczego, co brzmi interesująco lub przyjemnie.
• Moje życie jest pełne żalu.
• Ostatnio nie mogę skoncentrować się na tym, co robię.
• Mam niewyjaśnione wybuchy płaczu.
• Rzeczy, które kiedyś sprawiały mi przyjemność, stały się dla mnie obojętne.
• Czuję się odizolowany i samotny.
• Unikałem ludzi, w tym przyjaciół i rodziny. Nie szukam już ich towarzystwa.
• Byłem ostatnio wyjątkowo rozdrażniony.
• Nie spałem dobrze. Czasami budzę się w nocy, mam trudności z zasypianiem.
• Śpię dużo więcej niż zwykle.
• Moja energia była ostatnio bardzo niska.

Konsekwencje zignorowania depresji

Wiele osób z depresją nie szuka pomocy z różnych powodów. Jednak konsekwencje pozostawienia depresji nieleczonej są druzgocące:

• Nieleczona depresja poważnie szkodzi zdrowiu fizycznemu. Zmniejsza odporność, w wyniku której osoba staje się podatna na różne choroby i infekcje.
• Jeśli depresja nie jest leczona, może prowadzić do nadużywania narkotyków.
• Nieleczona depresja skutkuje rozpadem, zerwanymi małżeństwami i innymi problemami związanymi z relacjami.
• Jeśli depresja nie jest leczona, może mieć negatywny wpływ na sen, a przez to powoduje chroniczne zmęczenie.
• Nieleczona depresja może spowodować przyrost wagi/utratę wagi ciała.
• Jeśli depresja nie jest leczona, może wywoływać głębokie poczucie beznadziejności i bezradności.
• Nieleczona depresja może prowadzić do frustracji oraz agresywnego zachowania.
• Może prowadzić do lekkomyślnych i zagrażających życiu oraz zdrowiu zachowań.
• Gdy depresja jest nieleczona wzrasta ryzyko popełnienia samobójstwa.

Depresja po powrocie z emigracji

Depresja może pojawić się również po powrocie z emigracji do kraju pochodzenia. Jest takie przekonanie, że musisz cieszyć się Paryżem/Nowym Jorkiem/Berlinem/Londynem czy gdziekolwiek wyjechałeś na emigrację, ponieważ to miejsce ma wiele do zaoferowania. Jeśli jednak poczujesz coś przeciwnego, możesz mieć poczucie winy i zamieszanie w głowie. Możesz też zacząć wywierać presję na sobie, żeby się dopasować do nowego miejsca. Każdy kraj przecież ma swoje normy i oczekiwania. Jeśli tego nie zrobisz, czujesz że nie pasujesz, że jesteś gorszy. W rezultacie wierzysz, że musisz się zmienić. Jeżeli ta zmiana ci się nie udaje, wracasz do domu z poczuciem gorszości, z myślą, że jesteś niewystarczająco dobry dla nich wszystkich, że nie pasujesz.

Znajomi i rodzina często mają także nierealistyczne wyobrażenie o miejscu gdzie wyjeżdżasz. Mają przekonanie, że zarabiasz tam niesamowite pieniądze, że twoja kariera rozwija się niczym pączek tulipana na wiosnę, a ty sam jesteś jak ci aktorzy oglądani w amerykańskich serialach. I w jaki sposób przyznać się im, że wcale tak nie jest? Wyjawić, że masz problem, żeby się zaadoptować w nowym miejscu, że trudno ci jest znaleźć pracę, bo twój język jeszcze się rozwija i nie jest w pełni biegły? Jak im zburzyć ten idealny obraz ciebie?

Poczucie porażki po powrocie do rodzinnego kraju może być bardzo silne. Powoduje ono silne poczucie gorszości, beznadziejności i smutku. Przy jednoczesnym braku wsparcia od najbliższych jest równią pochyłą prowadzącą do depresji po powrocie do Polski.

A może twój scenariusz wyglądał inaczej? Znalazłeś swoje miejsce za granicą, miałeś grupę bliskich znajomych, zarabiałeś dobre pieniądze, ale coś lub ktoś spowodował, że musiałeś wrócić do kraju?

Wówczas następuje starcie ze starą, znaną rzeczywistością. W zasadzie od początku trzeba się odnaleźć w swoim kraju i przejść ponownie proces adaptacji. Skonfrontować się z brakiem znajomych, z niższymi zarobkami, z ponownym poszukiwaniem pracy i poczuciem beznadziejności powrotu do miejsca, które było już zamkniętym rozdziałem. W takim przypadku również może zakraść się do naszych drzwi depresja.

Oczywiście nie jest to regułą. Nie wszyscy przeprowadzający się do innego kraju lub ci z niego powracający wpadają w depresję. Wszystko zależy od naszych indywidualnych predyspozycji, doświadczeń i sytuacji jaka nas spotyka. Jednak, kiedy czujesz, że nachodzą cię pesymistyczne myśli i poczucie beznadziejności – przerwij to. Im szybciej powiesz „stop” tym łatwiej będzie ci ponownie wyjść na prostą.

Jak zmniejszyć czynniki ryzyka wystąpienia depresji na emigracji?

• Naucz się języka tak szybko, jak to możliwe. Ćwicz z miejscowymi.
• Zanurz się w nowej kulturze: wychodź, odkrywaj, chodź na bezpłatne imprezy, dołącz do klubów i zajęć, ucz się na kursach nowych rzeczy, baw się na świeżym powietrzu z dziećmi i nawiązuj nowe znajomości.
• Ćwicz fizycznie: jest to dobre dla twojego ciała i umysłu, a do tego redukuje stresu.
• Postaraj się zrelaksować i cieszyć się każdą chwilą, wykonując proste czynności, które sprawiają ci radość.
• Staraj się nie skupiać na tym, co tracisz. Raczej pomyśl o nowych rzeczach, których możesz doświadczyć, za które możesz być wdzięczny. Żadne miejsce nie ma wszystkich zalet drugiego. Jednak każdy kraj jest wyjątkowy i niesamowity.
• Podnieś swoje kwalifikacje lub uzyskaj nowe. Poproś o opinie na temat nieudanych aplikacji o pracę i uzyskaj pomoc w tworzeniu swojego CV.
• Uzyskaj dostęp do profesjonalnej pomocy. Wiele rządów oferuje usługi doradcze dla imigrantów, a psychologowie są często dostępni za pośrednictwem służby zdrowia.
• Pamiętaj, że nie musisz być „szalony”, aby skorzystać z pomocy psychologa. Coraz więcej zwykłych ludzi ze wszystkich kultur korzysta z usług psychologicznych, zdając sobie sprawę, że wysokiej jakości leczenie i wsparcie mogą znacznie zwiększyć ich dobrostan psychiczny, wpłynąć na ich samorozwój oraz na jakość życia.

Zainspirowane przez: https://canadianimmigrant.ca/settlement/difficult-immigration-journey-can-cause-depression-in-newcomers

Sensity

Sensity.pl to poradnia psychologiczna, której misją jest pomoc rodzinom w pokonywaniu kryzysów, ze szczególnym uwzględnieniem pracy z parami i małżeństwami, które znajdują się w sytuacji około rozwodowej. Sensity.pl nie mediuje rozwodów, zawsze walczymy o uratowanie związku i rodziny.

Umów online spotkanie z terapeutą