Histrioniczne zaburzenie osobowości – czy ktoś z Twojego otoczenia ma ten problem?
Czym się charakteryzuje osobowość histrioniczna?
Egzaltacja, barwność, emocjonalność, egocentryzm, uwodzicielskość, teatralność i nadzwyczajna umiejętność robienia wokół siebie istnego show – to właśnie osoba z histrionicznym zaburzeniem osobowości. W otoczeniu nie da się być obok i jej nie zauważyć. Taka osoba będzie dbała o tę uwagę skutecznie i z determinacją.
Światowa Organizacja Zdrowia wskazuje na takie cechy osoby histrionicznej, jak:
- teatralność – osoba ta będzie mówić głośno, bardzo emocjonalnie, uwodząco;
- dramatyzowanie siebie, przesadny wyraz emocjonalny – w narracji osoby histrionicznej jest wiele przesady i wyjątkowości (to, co jej się wydarzyło, co ją spotkało, czego doświadczyła jest wyjątkowe, niezwykłe, niespotykane, itd.);
- sugestywność – chociaż jest to osoba, która aby zyskać uwagę kogoś potrąci, potknie się, jak trzeba to i zemdleje, jednak jednocześnie łatwo ulega wpływowi otoczenia i/lub okoliczności;
- powierzchowna i chwiejna uczuciowość – tzn. słów opisujących emocje i uczucia w jednej wypowiedzi osoby histrionicznej jest więcej niż w ogóle zna wiele innych osób, nie są one jednak głębokie ani stałe, raczej zmieniają się w zależności od potrzeby i okoliczności;
- potrzeba bycia w centrum uwagi i nieustanne do tego dążenie;
- pragnienie bycia docenianym;
- niestosownie uwodzicielski wygląd lub zachowanie;
- uporczywe zachowania manipulacyjne;
- nadmiarowe skoncentrowanie na atrakcyjności fizycznej.
Histrioniczne zaburzenie osobowości – przyczyny
Specjaliści zajmujący się tego rodzaju zaburzeniem osobowości nie mają zgodności, co do przyczyn jej kształtowania. Wskazuje się na czynniki genetyczne, temperamentalne, rozwojowe, jak i wychowawcze. Na przykład według modelu poznawczo-behawioralnego, osobowość histrioniczna buduje się na przekonaniu osoby, że nie jest dość dobra oraz na podjętej walce o to, aby być mimo wszystko docenionym i zadbanym. Jest to walka o to, aby zyskać sympatię i uwagę innych.
Niezależnie jednak od wielu teorii naukowych każdą osobę należy rozumieć indywidualnie z jej historią, przeżyciami, doświadczeniami i wykształconymi mechanizmami obronnymi.
Jak leczyć zaburzenia histrioniczne?
Sposób funkcjonowania czy rozumienia świata raczej rzadko bywa powodem zgłoszenia na psychoterapię, która jest podstawowym sposobem leczenia omawianego zaburzenia osobowości. Najczęściej osoby te trafiają do gabinetu specjalisty doświadczając problemów czy kryzysu w sytuacji relacyjnej. Powodem zgłoszenia może też być niemożność funkcjonowania w dotychczasowy sposób (niezależnie od przyczyny tej niemożności) lub znaczne pogorszenie radzenia sobie.
W trakcie procesu terapii pacjent ujawnia wymienione powyżej cechy. W związku z tym, oczekuje od terapeuty całkowitej koncentracji na sobie, jednocześnie „zapraszając” go do teatralnej gry. Terapeuta dostaje zazwyczaj rolę „wybawcy”, z której bywa skrupulatnie rozliczony (głównie w sytuacji postrzeganej przez pacjenta jako konflikt interesów).
Sama terapia skupia się na procesach interpersonalnych, czyli nad wszystkim tym, co dzieje się w relacji między dwiema osobami (również między pacjentem a terapeutą) lub między daną osobą a grupami. Ponadto identyfikuje myśli towarzyszące danej osobie, schematy myślowe według których widzi świat i według których funkcjonuje, mechanizmy działania (np. uwodzenie, egzaltacja, unikanie) oraz weryfikuje skuteczność dotychczas podejmowanych działań. W trakcie terapii osoba histrioniczna uczy się także nowego sposobu zachowania, który w tym przypadku moglibyśmy nazwać po prostu większą naturalnością i prawdziwością funkcjonowania.
Dodaj komentarz
Chcesz się przyłączyć do dyskusji?Feel free to contribute!