Lęk uogólniony – jak z nim walczyć?

Co to jest lęk uogólniony?

Lęk uogólniony jest rodzajem zaburzenia lękowego, które charakteryzuje się niemal nieustannym i nadmiarowym zamartwianiem się z powodu różnych rzeczy i wydarzeń. Osoba cierpiąca z powodu tego zaburzenia ma trudność lub zupełny brak zdolności do zapanowania nad lękiem, czyli nad jego istotą – zamartwianiem.

Objawy lęku uogólnionego

Do najczęściej występujących objawów należą:

• Objawy układu autonomicznego:
  • zaburzenia rytmu serca (najczęściej przyspieszone bicie serca)
  • pocenie się
  • drżenie ciała lub jego części (np. rąk)
  • suchość w jamie ustnej
• Objawy obejmujące odczucia w klatce piersiowej i brzuchu:
  • zaburzenia oddychania
  • ból lub dyskomfort w klatce piersiowej
  • nudności
• Objawy dotyczące stanu psychicznego
  • zawroty głowy, wrażenie omdlewania, brak równowagi
  • derealizacja, czyli poczucie nierealności przedmiotów
  • depersonalizacja, czyli poczucie nierealności samego siebie
  • obawa przed utratą kontroli
  • lęk przed śmiercią
• Inne objawy:
  • uderzenia gorące lub zimne dreszcze
  • napięcie i/lub ból mięśni
  • niemożność odpoczynku
  • zaburzenia koncentracji uwagi
  • wzmożona drażliwość
  • zaburzenia snu

Co jest podstawą uogólnionego zaburzenia lękowego?

Istotą lęku uogólnionego jest zamartwianie się. Oczywiście, w różnych ważnych sytuacjach w życiu to naturalne, że się martwimy. Jednak dla osób dotkniętych omawianym zaburzeniem, zamartwianie się jest znacząco bardziej uciążliwe i trudne lub niemożliwe do opanowania. Czasem pojawia się jako wszechogarniające uczucie, czyli takie, które wypełnia całe myślenie, zachowanie i przeżywanie. Czasem jest odczuwane jako rodzaj obsesyjnych myśli (natrętnych, nieustannie się powtarzających, których trudno się pozbyć z głowy).

Skąd się to zamartwianie bierze? Może być wywołane mimowolnie przez pojedynczą natrętną myśl lub też przez umyślne działanie osoby doświadczającej omawianego zaburzenia. Choć sam początek zamartwiania może być poza kontrolą danej osoby, to jednak jego podtrzymywanie może zostać nią objęte, tzn. osoba doświadczająca lęku uogólnionego świadomie może poświęcać czas na zamartwianie się, szukać wszelkich okazji i sytuacji, którymi można się martwić. Wydaje się to być bardzo nieracjonalnym zachowaniem i z punktu widzenia osoby zdrowej dokładnie takie jest, osoba chorująca jednak ma przekonanie o tym, że jest jej to potrzebne, a wręcz niezbędne. Poczucie i przejęcie wspomnianej kontroli jest głównym celem pracy terapeutycznej, stanowiącym najważniejszy punkt wyjścia do opanowania lęku.

Rodzaje zachowań w lęku uogólnionym

Osoby doświadczające lęku uogólnionego często stosują dwa rodzaje zachowań, czyli tzw. reakcji behawioralnych:

1. Unikanie – może ono dotyczyć wielu różnych płaszczyzn, zarówno towarzyskich (lęk przed zwróceniem na siebie uwagi czy też lęk przed upokorzeniem), informacyjnych (unikanie trudnych informacji), jak również bardziej ogólnych (np. związanych z lękiem przestrzeni lub lękiem związanym z samymi konsekwencjami zamartwiania się).
2. Poszukiwanie otuchy – często związane jest z weryfikacją czy wręcz kontrolą wydarzeń, które są przedmiotem lęku (np. oczekiwanie od ważnej osoby regularnego informowania o swoim miejscu pobytu lub potwierdzanie, że „wszystko jest w porządku”, co ma dodać otuchy i ograniczyć lub przerwać stan zamartwiania). Strategia ta, chociaż może doraźnie wydawać się pomocna to jednak często powoduje nasilenie problemów pacjenta (np. gdy nie może otrzymać oczekiwanych informacji w konkretnym, ustalonym czasie).

Lęk uogólniony – leczenie

Uogólnione zaburzenie lękowe niestety nie poddaje się tak łatwo redukcji jak inne zaburzenia lękowe. Do zmiany potrzeba zazwyczaj więcej czasu, cierpliwości i zaangażowania. Głównym sposobem leczenia jest psychoterapia, w trakcie której poznajemy pierwotne źródło lęku, redukujemy związane z nim napięcie, usuwamy mechanizm nieświadomego podtrzymywania lęku, uczymy się metod przejęcia nad nim kontroli. W zależności od nasilenie objawów jak i ich destrukcyjnego wpływu na funkcjonowanie danej osoby może zostać włączone leczenie farmakologiczne.

Sensity

Sensity.pl to poradnia psychologiczna, której misją jest pomoc rodzinom w pokonywaniu kryzysów, ze szczególnym uwzględnieniem pracy z parami i małżeństwami, które znajdują się w sytuacji około rozwodowej. Sensity.pl nie mediuje rozwodów, zawsze walczymy o uratowanie związku i rodziny.

Umów online spotkanie z terapeutą