Czym charakteryzuje się DDA?

Co oznacza określenie DDA?

Określenie Dorosłe Dziecko Alkoholika (DDA) jest dobrze znane i popularne na całym świecie. Wskazuje na pochodzenie z rodziny, w której jedno lub oboje rodziców nadużywało alkoholu. W Polsce populacja takich osób sięga kilku milionów. Już sama ta nazwa pokazuje sprzeczność –  ktoś jest równocześnie dorosłym i dzieckiem.

Życie i rozwój emocjonalny osób, które wychowywały się w rodzinach alkoholowych są zazwyczaj zaburzone z uwagi na silny stres i lęk, jaki towarzyszy temu doświadczeniu. Większość dzieci, które dorastały w takich warunkach otrzymywało sprzeczne komunikaty, przez co czuły się zagubione i przestraszone. Brak konsekwencji i nieprzewidywalność rodziców powodował niepewność, strach i brak poczucia bezpieczeństwa. Ślady doświadczeń z rodziny alkoholowej są często obciążeniem w dorosłym życiu, nawet jeśli już od dawna nie ma kontaktu z tamtym środowiskiem.

Jakich trudności doświadcza Dorosłe Dziecko Alkoholika?

Dorosłe Dzieci Alkoholików częściej mają problem z budowaniem satysfakcjonujących relacji z innymi osobami. W trudnych sytuacjach nie potrafią sobie konstruktywnie radzić, często mają negatywny stosunek do samych siebie. Większość DDA doświadcza poczucia nieatrakcyjności, bezwartościowości, niedostosowania, towarzyszy im lęk i obawa, że mogą zostać porzuceni, nieakceptowani, samotni.

Trudno im zbudować i utrzymać ważne związki, założyć rodzinę, choć bardzo tego pragną. Towarzyszy im obawa i niepokój, że powtórzą model swojej rodziny. Z uwagi na fakt, że jako dzieci doznawali krzywdy od osób najbliższych – rodziców,  w trakcie dorastania mogło utrwalić się w nich przekonanie, że bliskość jest raniąca. Jednocześnie marzą o tej bliskości i się jej boją. Często mają też nierealistyczne fantazje o rodzinie, a ich rzeczywiste związki nie spełniają tych oczekiwań. Trudno im rozmawiać z partnerem o swoich doświadczeniach i obawach, (w rodzinie alkoholowej przeważnie obowiązuje  tajemnica, a misją dziecka jest jej nie zdradzić) w konsekwencji wiele związków DDA rozpada się.

Trudności pojawiają się także w relacjach z własnymi dziećmi, na przykład automatycznie pojawiają się uczucia złości, agresja, mimo, że ma się  świadomość, że dziecko w niczym nie zawiniło. Z tego powodu duża część DDA ma trudności w podjęciu decyzji o posiadaniu dzieci.

Dorosłe Dziecko Alkoholika (DDA) lepiej funkcjonuje, gdy otoczenie dostarcza mu silnych emocji

Charakterystyczne jest też to, że DDA lepiej funkcjonuje, gdy wokół dużo się dzieje, gdy otoczenie dostarcza mocnych bodźców pozwalających doświadczać silnych emocji – jest to w pewnym sensie jego naturalne środowisko. Dla DDA zbyt długi spokój jest niepokojący, choć często nie jest świadomy dlaczego może towarzyszyć mu poczucie zagrożenia, oczekiwania na jakąś „tragedię”, która w jego sposobie myślenia na pewno nadejdzie. Tak bowiem wyglądało dzieciństwo i czas dorastania. Dobrym porównaniem wydaje się być tu porównanie do człowieka, który długo był na wojnie,  bardzo trudno jest mu przystosować się do świata w którym jest pokój. Odczuwa stres, napięcie, jest jakby w gotowości – czeka na wybuch. Jest to objaw stresu wynikającego z traumy.

DDA odnajduje się w sytuacjach zadaniowych

Warto wspomnieć, że większość Dorosłych Dzieci Alkoholików zwykle bardzo dobrze radzi sobie w sytuacjach zadaniowych. Doskonale potrafią pokonywać nawet trudne problemy w życiu zawodowym, gdzie mają określone role i cel. Są odpowiedzialni  i wytrzymali. Nie boją się wyzwań i podejmowania ryzyka, chętnie rozwijają swoje kompetencje, zdobywają nowe umiejętności, większość ma dobre wykształcenie… ale nie wierzą w siebie. I tu znowu jest ta charakterystyczna sprzeczność: bardzo dobrze radzą sobie z wieloma wyzwaniami rzeczywistości, a jednak czują się niepewnie i mają wewnętrzne przekonanie, że są gorsi od innych.

Czy każde DDA potrzebuje terapii?

Oczywiście nie wszystkie doświadczenia dzieci, których rodzic nadużywał alkoholu są takie same. Zdarza się, że mimo problemu alkoholowego w domu dziecko zostało „ochronione”, otrzymało na tyle dużo miłości, bezpieczeństwa i stabilizacji, że dobrze radzi sobie jako dorosły człowiek i nie ma problemów ani w relacji z innymi osobami, ani z własną samooceną.

Jest jednak duża grupa DDA, dla których terapia i zajęcie się specyficznymi problemami powstałymi w skutek wychowania w rodzinie alkoholowej będzie ważną, a czasem konieczną drogą do tego, by móc prowadzić satysfakcjonujące dorosłe życie. Ich  problemy i trudności emocjonalne z jakimi się borykają są obecnie dobrze poznane, wiadomo jaka forma terapii będzie skuteczną metodą radzenia sobie z tymi trudnościami.

Jakie są cele terapii DDA?

Cele terapii DDA koncentrują się na aktualnym dorosłym życiu, ale żeby móc skupić się właśnie na tym, należy najpierw zostawić za sobą dzieciństwo, rozstać się z demonami przeszłości. Ważnym etapem jest także zmiana obrazu samego siebie na bardziej adekwatny, uporządkowanie życia i relacji z bliskimi osobami. Nie jest to droga łatwa, wymaga zmierzenia się z bolesnymi, trudnymi uczuciami i wspomnieniami, ale dzięki niej można poczuć swoją siłę i niezależność, spojrzeć na siebie bardziej realistycznie. A ja się okazuje jest to także spojrzenie bardziej pozytywne.

Autor: Lidia Kowalska – Surowy

Sensity

Sensity.pl to poradnia psychologiczna, której misją jest pomoc rodzinom w pokonywaniu kryzysów, ze szczególnym uwzględnieniem pracy z parami i małżeństwami, które znajdują się w sytuacji około rozwodowej. Sensity.pl nie mediuje rozwodów, zawsze walczymy o uratowanie związku i rodziny.

Umów online spotkanie z terapeutą